Hehe, to my w Bydzi mamy, a właściwie mieliśmy perełkę - największe zakłady zbrojeniowe koncernu Dynamit Nobel - wzniesione w latach 1939-1945 zakłady DAG Fabrik Bromberg. Zbudowane przez Niemców od podstaw w sosnowym lesie, ponad 1.000 budynków, kilometry betonowych dróg i bocznic kolejowych. Budynki częściowo lub całkowicie zbudowane pod ziemią, plątanina rurociągów, zakładowa elektrownia, budynki administracyjne, nieukończony port węglowy na Brdzie, zrzutnia ścieków do Wisły...
Produkowano nitroglicerynę, proch i inne przyjemne "kosmetyki". W 1945 teren rozszabrowały trofiejne bataliony, a Polacy zaadaptowali pozostałości na kombinat chemiczny jeden z ważniejszych w kraju (ZACHEM). Poniemieckie budynki trafiły do "zamrażarki" - teren za słusznie minionego ustroju był ogrodzony (kilkadziesiąt kilometrów płotu w lesie)i ściśle strzeżony, bo ZACHEM produkował też na potrzeby zbrojeniówki. O tym co jest za płotem, krążyły legendy... W połowie lat 2000. miasto Bydgoszcz rozkręcało park przemysłowy wchodząc na tereny zajmowane przez ZACHEM, więc wejście na teren uzyskali archeolodzy. W niektórych poniemieckich budynkach były jeszcze resztki maszyn i urządzeń, nawet drobiazgi typu włącznik oświetlenia. Znajomy archeolog wraz ze współpracownikami zaproponował wówczas rewitalizację części dawnej fabryki i stworzenie skansenu. Miasto podchwyciło temat i za kasę z UE urządzono Eksplozeum - Muzeum Okręgowe przejęło kilka obiektów i stworzyło coś, co niestety trudno sprecyzować
Znajomy proponował odtworzenie fragmentów oryginalnej linii produkcyjnej, a "spece" z Muzeum powywali resztki oryginalnej armatury i wstawili plansze z fotkami czołgów czy samolotów... Od czapy zupełnie. Eksplozeum jako dział Muzeum Okręgowego nie jest w żaden sposób promowane, mało kto tam dociera, mało kto o tym wie...
Do tego w zeszłym roku wyburzono większość pozostałych, a nie zagospodarowanych obiektów, bo park przemysłowy znów poszerzył swój teren.
No i w zeszłym roku padły ostatecznie zakłady ZACHEM. Niegdyś duma a zarazem przekleństwo Bydgoszczy, dzięki zakładom w latach 50. powstało jedno z pierwszych w mieście blokowisk, były szkoły dla chemików...
Jako ciekawostka - z baraków wzniesionych dla załogi zakładów powstało miejskie osiedle - Osiedle Awaryjne.
Poniżej historyczne już fotki z wycieczki na DAG w 2009. Wówczas był to jeszcze teren zamknięty, wjazd po wcześniejszym umówieniu grupy zwiedzających, sprawdzanie dowodów osobistych itp.:
https://picasaweb.google.com/1068935907 ... fjEpePhmAE
A tu już te same budynki po rewitalizacji w 2011:
https://picasaweb.google.com/1068935907 ... _oHi8amoSA
Strona Eksplozeum:
http://www.exploseum.pl/